Thiệp giang 涉江 • Qua sông
http://www.thivien.net/
涉江
余幼好此奇服兮,
年既老而不衰。 帶長鋏之陸離兮, 冠切雲之崔巍。 被明月兮, 佩寶璐。 世溷濁而莫余知兮, 吾方高馳而不顧。 駕青虯兮驂白螭, 吾與重華遊兮瑤之圃。 登崑崙兮食玉英, 與天地兮比壽, 與日月兮齊光。 哀南夷之莫吾知兮, 旦余濟兮江湘。 乘鄂渚而反顧兮, 欸秋冬之緒風。 Thiệp giang
Dư ấu hiếu thử kỳ phục hề,
Niên ký lão nhi bất thôi.
Đới trường giáp chi lục ly hề,
Quan thiết vân chi thôi nguy.
Bị minh nguyệt hề,
Bội bảo lộ.
Thế hỗn trọc nhi mạc dư tri hề,
Ngô phương cao trì nhi bất cố.
Giá thanh cầu hề tham bạch ly,
Ngô dữ Trùng Hoa du hề Dao chi phố.
Đăng Côn Lôn hề thực ngọc anh,
Dữ thiên địa hề tỷ thọ,
Dữ nhật nguyệt hề tề quang.
Ai nam di chi mạc ngô tri hề,
Đán dư tế hề giang Tương.
Thừa ngạc chử nhi phản cố hề,
Ai thu đông chi tự phong.
Bộ dư mã hề Sơn Cao,
Để dư xa hề Phương Lâm.
Thừa linh thuyền dư thượng nguyên hề,
Tề ngô bảng dĩ kích thái.
Thuyền dung dữ nhi bất tiến hề,
Yêm hồi thuỷ nhi nghi trệ.
Triêu phát Uổng Chử hề,
Tịch túc Thần Dương.
Cẩu dư tâm kỳ đoan trực hề,
Tuy tích viễn chi hà thương!
Nhập Tự phố dư bồi hồi hề.
Mê bất tri ngô chi sở như.
Thâm lâm yểu dĩ minh minh hề,
Nãi viên dứu chi sở cư.
Sơn tuấn cao dĩ tế nhật hề,
Hạ u hối dĩ đa vũ.
Tản tuyết phân kỳ vô ngân hề,
Vân phi phi nhi thừa vũ.
Ai ngô sinh chi vô lạc hề,
U độc xứ hồ sơn trung.
Ngô bất năng biến tâm nhi tòng tục hề,
Cố tương sầu khổ nhi chung cùng.
Tiếp Dư khôn thủ hề,
Tang Hộ loã hành.
Trung bất tất dụng hề,
Hiền bất tất dĩ.
Ngũ Tử phùng ương hề,
Tỷ Can thư hải.
Dữ tiền thế nhi giai nhiên hề,
Ngô hựu hà oán hồ kim chi nhân!
Dư tương đổng đạo nhi bất dự hề,
Cố tương trùng hôn nhi chung thân.
|
Ta thuở nhỏ ưa mặc đồ lạ hề,
Tuổi đã già mà chưa thôi.
Đeo gươm dài chi lấp lánh hề,
Đội mũ "thiết vân" chi cao lồi.
Châu "minh nguyệt" hề ta đeo,
Ngọc "bảo lộ" hề ta có.
Đời đục vẩn mà không ai biết ta hề,
Ta cứ ruổi mau mà chẳng ngó.
Cưỡi con "thanh cầu" hề kém con "bạch ly",
Ta cùng với Trùng Hoa hề chơi ở Dao Phố.
Trèo lên núi Côn Lôn hề, ăn cánh hoa tươi.
Sánh tuổi thọ với trời đất hề,
Tranh sáng cùng mặt trăng mặt trời!
Thương dân mọi chi không biết ta hề,
Sớm mai ta sẽ vượt sông Thương.
Đứng bến ngọc mà quay đầu trông lại hề,
Ào ào nổi tiếng gió chi bi thương.
Ruổi ngựa ta hề chốn Sơn Cao,
Đậu xe ta hề đất Phương Lâm.
Bơi chiếc thuyền hề lên sông nguyên,
Đều tay chèo hề sóng vỗ rầm.
Thuyền lững thững mà không đi hề,
Nước chảy quanh nên khó sang.
Sớm đi từ Uổng Chử hề,
Chiều nằm ở Thần Dương.
Nếu bụng ta chi ngay thẳng hề,
Dù xa quạnh có hà phương.
Vào bến Tự ta còn dùng dằng hề,
Ta chưa biết ở vào đâu.
Rừng sâu thẳm chi tối mò hề,
Toàn là hang vượn cùng hang hầu.
Núi cao vọi chi ngất trời hề,
Dưới ũm thũm mà mưa dầu.
Tuyết tơi bời chi khắp gần xa hề,
Mây đùn đùn mà kéo mau.
Thương cái sống của ta chi buồn bực hề,
Một mình ở trong núi sâu.
Ta không hay đổi lòng mà theo tục hề,
Đành ta trọn đời mà ôm sầu.
Kìa Tang Hộ còn phải đi trần hề,
Tiệp Dư còn phải tội gọt đầu.
Người trung đã chắc gì được dùng hề,
Người hiền đã hẳn gì ai cầu.
Người xưa mà như thế hề,
Ta còn oán gì người sau.
Ta cứ vững một lòng giữ đạo hề,
Thôi chẳng quản gì buồn rầu.
*
Thiệp giang
Ý tưởng có vẻ hỗn độn: lúc thì
muốn lên trời thăm vua Thuấn, lúc muốn trèo núi, lúc muốn vượt sông, lúc lại
dùng dằng chưa biết ở đâu; song tòan bài vẫn có mạch-lạc; đọan đầu tả chí hiên-ngang của ông thời nhỏ;
đọan giữa là lòng buồn bực, ghét đời, ghét sống khi ông bị vua bỏ; đọan cuối những
cảm xúc đó dịu đi, lý-trí lần lần trở lại và ông tự hứa tha-thứ cho mọi người,
cứ vững lòng giữ đạo. Vậy nghệ thuật không thể thiếu sự sắp-đặt, gọt-đẽo; nếu
nó là sự hỗn-độn, thì cũng phải là một sự hỗn-độn đã được chế-định. (trang 200
Hương sắc trong vườn văn Nguyễn Hiến Lê)
No comments:
Post a Comment