Nữ Sĩ TƯƠNG PHÔ.

Giọt Lệ Thu

Tác giả: Tương Phố

Bao giờ quên được mối tình xưa
Sinh tử còn đau mãi đến giờ
giấc mộng tìm nhau tìm chẳng thấy
Mênh mang biển hận, hận không bờ

trời thu ảm đạm một mầu
Gió thu hiu hắt thêm rầu lòng em
Trăng thu bóng ngả bên thềm
Tình thu ai để duyên em bẽ bàng

Sầu thu nặng lệ thu đầy
Vì lau san sát hơi may lạnh lùng
Ngổn ngang trăm mối bên lòng
Ai đem thu cảnh bạn cùng thu tâm
Tương Phố 
1923

Khúc thu hận 

Chàng đi buổi thu sơ năm ấy, 
Thu năm về, nào thấy chàng về; 
Chàng ơi, đi chẳng trở về, 
Thu về, thiếp những tê mê dạ sầu. 
Làng mây nước biết đâu nhắn gửi, 
Khoảng đất trời để mãi nhớ thương; 
Vì chàng, chín khúc đoạn trường, 
Vì chàng, trăm mối sầu vương tháng ngày. 
Thu xưa khóc, thu này lại khóc. 
Năm năm thu mảng khóc mà già; 
Người xưa khuất, cảnh cũ qua, 
Non buồn, nước lạnh, cỏ hoa tiêu điều. 
Nỗi ly hận mây chiều gió sớm, 
Tình tương tư khoảng vắng đêm trường; 
Gió mưa tâm sự thê lương, 
Chỉ kim ai vá đoạn trường nhau đây! 
Sầu ngây ngất những ngày thu lại, 
Giọt ngâu tuôn lệ lại chan hòa… 
Ngàn xanh sắc úa vàng pha, 
Bông lau lả lướt là đà ngọn may. 
Non nước với cỏ cây hiu hắt, 
Khói mây tuôn mặt đất chân trời, 
Vời trông muôn dặm đường đời, 
Bước trăm năm, luống ngậm ngùi cho thân. 
Kể từ độ phong trần lạc bước, 
Mười lăm năm mặt nước cánh bèo, 
Gieo lòng theo ngọn thủy triều, 
Lênh đênh thôi cũng mặc chiều nước sa! 
Con măng sữa nay đà mười sáu, 
Chốn hầu môn nương náu đức dày; 
Sách đèn cơm áo bấy nay, 
Vì con, nuốt hết chua cay nỗi đời! 
Phong lưu để ngậm ngùi tấc dạ, 
Chén vinh hoa, lã chã giọt hồng! 
Khóc than khôn xiết sự lòng, 
Bèo xuôi sóng ngược cho lòng xót xa. 
Khăn lệ cũ, chan hòa lệ mới, 
Mối sầu xưa, chắp nối sầu nay; 
Tân sầu cựu hận bao khuây, 
Nắng sương một vón mai gầy thảm thương 
Thu năm về, thê lương dạ cũ, 
Nước dòng thu khôn rũ tâm sầu, 
Bi ca một khúc bên lầu, 
Trăn thu dãi bóng, gió thu lạnh lùng. 
(Lầu Cao, bệnh viện Nam Thành mùa Thu năm 1931) 

Tái tiếu sầu ngâm

Đàn xưa, ai dứt dây đàn? 

Đứt dây từ đấy, chứa chan mạch sầu! 
Ngày lạnh chi dở dang nhau, 
Tuổi xanh nghi buổi bạc đầu mà thương. 
Vóc mai gầy gò tuyệt sương, 
Mấy thu chiếc bách cánh buồm bơ vơ. 
E dè buổi gió chiều mưa, 
Con côi, mẹ goá, dễ nhờ nương đâu? 
Bước đi, âu cũng thương nhau, 
Dừng chân đứng lại cơ mầu dở dang. 
Dây loan chắp nối đoạn trường, 
Ngâm câu tái tiếu hai hàng lệ sa! 

Dễ âu duyên mới du mà, 
Còn tình chăng nữa, cũng là lụy thôi. 
Trăm năm danh tiết lỡ rồi, 
Dẫu thân chung đỉnh cũng đời bỏ đi. 
Đào tơ sen ngó từ khi, 
Ngây thơ đôi lứa ngờ chi nỗi này. 
Uyên ương chia rẽ bấy nay, 
Lạc bầy chắp cánh, thẹn ngày giao hoan. 
Tình xưa lai láng khôn hàn, 
Bến xưa ngoảnh lại muôn vàn thương tâm! 

Thuyền ai, não khách ôm cầm, 
Dây tơ dìu dặt, âm thầm tiếng tơ. 
Khúc thành, lệ ứa như mưa, 
Cảm xoang điệu cũ bao giờ cho thôi. 
Thân này, đôi dẫu đủ đôi, 
Lòng này, riêng vẫn lẻ loi tấm lòng! 
Theo duyên ân ái đèo bòng, 
Trăm năm vẫn một khúc lòng bi thương. 

Trông về lối cũ Bình Hương 
Sông quanh chín khúc đoạn trường quặn đau! 
Non cao, thẳm ngất non sầu, 
Cảnh xưa ai vẽ nên mầu thê lương. 
Tình xưa càng nghĩ càng thương, 
Biết bao khoảng vắng đêm trường khóc nhau. 
Gối nghiêng tầm tã tuôn châu, 
Màn hoa chăn gấm giọt sầu chứa chan. 
Cửa hầu, gửi áng xuân tàn, 
Chén vinh hoa, nhấp muôn vàn đắng cay. 
Nỗi lòng chua xót ai hay, 
Tấm thân bồ liễu võ gầy riêng thương. 
Vì chàng tâm sự dở dang, 
Vì con, thôi mấy đoạn trường cũng cam. 

Nghĩ vui đuốc tuệ hoa đàm, 
Cha già, con dạy dễ làm sao đây? 
Chàng từ cười hạc chơi mây, 
Bụi hồng, nào biết những ngày gió mưa. 
Đau lòng thiếp, nỗi sau xưa, 
Cửa nhà, non nước như tơ rối bời. 
Lòng nào lòng tưởng vui cười, 
Cũng thân nghiêng ngửa với trời đa đoan. 
Nỗi đời nếm hết tân toan, 
Khôn ngoan chi mấy mà oan trái nhiều! 

Nước non duyên nợ nghĩ liều, 
Cầm như con trẻ chơi diều đã xong. 
Nỗi riêng lệ ứa đôi dòng, 
Trăm năm để một tấm lòng từ đây!

1925 

Nguồn: Tạp chí Nam Phong số 147, tháng 2 năm 1930